برداشت ما از معنای تقوا اشتباه است!
استاد پناهیان طی این جلسه به معرفی تقوا و تعریف درست اون پرداختند:
همیشه سعی بکنیم دین را پیش خودمان زیبا جلوه دهیم، و زیبایی دین را درک بکنیم و گاهی فقط بخاطر زیبایی دین دینداری کنیم. درک زیبایی های معنوی دین، دینداری را برای انسان سهل می کند. حتی اگر گاهی دینداری را برای خود لازم بدانید، گاهی انسان خسته می شود از اینکه برود دنبال نیازهای خودش. حتی اگر شما دینداری را معقول بدانید، خیلی از اوقات انسان خسته می شود از پیگیری معقولات خودش. زیبایی دین خیلی دستیابی اش آسان تر و سهل تر است از عاشقانه دینداری کردن. چون عشق به سهولت گیر نمی آید...
در نتیجه بُعد زیبایی دین، یکی از ابعاد اصلی دینداری است.
لقاء الله که گفته می شود، همان دیدن زیبایی خدا و حض بردن آنهاست.
***
حالا چرا گرایش این خطبه(خطبه همام) "زیبایی" بوده، چون آقای سوال کننده خواسته"نگاه بکند" و حضرت امیرالمؤمنین هم بنایشان بر این بود که به تصویر بکشند و آن زیبایی ها را نشان دهند.
خطبه شریف همام، رؤیت زیبایی های اهل تقواست.
***
دقت بفرمایید برخی از واژه های دینی هستند که از زیبایی کافی برخوردار نیستند، بدلیل بُعد زمانی و زبانی که بین ما و آن واژه افتاده است. و چیزهایی را که من زیبایی اش را درک نکنم، اگر مدام برایم تکرار شود خیلی بیشتر از زیبایی می افتد. مثل کلمه "تقوا" !! ما با کلمه تقوا هم از نظر زبانی نامأنوس هستیم و هم از نظر زمانی با زمان معرفی این کلمه بعنوان حمل کننده بسیاری از معانی فاصله داریم. و هم اینکه هنوز زیبایی این کلمه را نچشیده، اینقدر برایمان تکرارش کردند که دو برابر برایمان خسته کننده شده است.
شما جوانانی که اهل صفا، محبت و عشق هستید، خدای شما خیلی بیشتر از شما اهل عشق، صفا و محبت است. و شماییکه سعی می کنید خوشکل ترین کلمات را به دوستتان بدهید، نه شما به اندازه خدا دوستتان را دوست دارید که خدا شما را دوست دارد، نه شما به اندازه خدا سلیقه دارید در نوشتن که خدا سلیقه داشته در نوشتن قرآن.
پس کلمه تقوایی که خدا در قرآن نوشته است، مفهوم خیلی زیبایی دارد ولی ندانستن معنای آن باعث سوء تفاهم بین ما و خدا شده.
***
تقوا را چگونه معنا می کنید؟ پرهیز؟! ترسیدن؟! در رفتن؟! سختی؟! ...
معنای تقوا اصلا این نیست! حقیقتش خیلی زیباتر از این حرفهاست.
یک مثال ملموس برای درک معنای تقوا می زنم:
زیاد بودند کسانیکه مفقودالاثر شدند و همسرشان با امید به بازگشت آنها خودش و زندگی و خانواده را نگه داشته. هر روزی که منزل را مرتب می کند با خود می گوید اگر آمد به او می گویم من یک عمر خودم را بخاطر تو نگه داشتم. دقت کنید! می گوید "اگر آمد" یعنی خیال پردازی بی خودی هم نمی کند.
تقوا یعنی چه؟ یعنی نگه داشتن خود برای کسی یا چیزی
تقوا یکسری مؤلفه دارد: 1- قدر خود را دانستن 2- هدف را شناختن 3- خود را بخاطر آن از غیر صیانت کردن.
تقوا یعنی محکم نگه داشتن یک گوهر گرانقیمت. محکم نگه داشتن بخاطر قیمت درونی آن چیز نه بخاطر ترسیدن.
جالب است! آدمیزاد خودش را نگه دارد برای کسی که ندیده، برای یک کسی که خواهد آمد، و چون "نقد" نیست مزه می دهد و معنای تقوا را دارد.
تمام ایراداتی که اهل گناه نسبت به دینداری میگیرند، دقیقا سر مفهوم تقواست. می گوید: من برای چه خودم را نگه دارم؟ برای چه لذت نبرم؟ برای کِی؟ برای کی؟ برای کجا؟ حیفش می آید مصرف نشود.
در حالیکه تقوا یعنی از خیلی از چیزها چشم بپوشی برای چیزی که والاتر است.
خود نگه داری زمانی قیمت دارد که رسیدن به آن چیز در دراز مدت باشد و همه اهل عالم تو را مذمت کنند.
***
البته متقی ترس هم دارد. یک نگرانی درونش ایجاد می شود ، یک نگرانی عجیب و دلنشین... نکند یار به او نظر نکند؟ نکند مقبول نیفتد؟ نکند بعدا از او ایراد بگیرد بگوید خودت را خوب نگه نداشتی؟؟ هیچ چیز برای یک متقی غم انگیزتر از این نیست که یار بگوید تو خوب رعایت نکردی.
این ترس یک ترس ناشی از عشق است نه ترسی که در ذهن مردم است.
***
تقوا در واقع عشقاست به اضافه لوازمش! نگه داشتن خود برای امری مقدس ومحبوبو مطلوب که دردراز مدتبه آن خواهی رسید.
